Gezondheid Geheugen Samenleving Individu Lichaam

Persoonlijke Zingeveing

 

Auteur: Yolande Kuin



Bij de term zingeving denken we meestal eerst aan de existentiële zin, de zin van hét bestaan. Er is echter ook de zin van míjn alledaagse bestaan; dit is de persoonlijke zin(geving). Persoonlijke zingeving kunnen we omschrijven als een procesmatig gebeuren, waarbij het individu betekenis toekent aan het eigen leven in zijn totaliteit of aan aspecten van het eigen leven, en dat mede tot stand komt in interactie van het individu met diens sociale omgeving. Mensen geven (of ontlenen) voortdurend betekenis aan de gebeurtenissen en  ervaringen in hun leven. Daarmee vormen ze hun eigen interpretatie- en referentiekader waarmee de gebeurtenissen en ervaringen een waarde krijgen en waarmee ze samenhang in hun leven creëren.Op grond hiervan kunnen doelen geformuleerd worden om na te streven. Wanneer samenhang en betekenis kan worden gegeven aan de ervaringen en wanneer doelen kunnen worden bereikt, ontstaan gevoelens van tevredenheid, of juist teleurstelling wanneer dat niet het geval is.

 
Zingevingsdomeinen
In de grote variatie van inhoudelijke thema’s waaraan mensen zin ontlenen, of die in hun leven belangrijk zijn, zijn zes zingevingsdomeinen te onderscheiden: lichamelijk en psychisch functioneren, verbondenheid met anderen, de eigen persoon, materiële situatie, activiteiten en het leven in het algemeen. Bij het ouder worden zien we verschillen optreden in inhoud en belangrijkheid van de verschillende zindomeinen. Lichamelijk en psychisch functioneren wordt belangijker: het gaat vooral om het behoud ervan. Ook verbondenheid is een belangrijk thema, maar materiële situatie bijv. wordt wat minder belangrijk.

Uitdagingen
De latere levensfase zijn vanwege de biologische, psychologische, en sociale veranderingen uitdagingen voor zingeving.Vooral wanneer ingrijpende gebeurtenissen plaatsvinden die als negatief ervaren worden, kan de bestaande zingeving op de proef worden gesteld. Dan komt de vraag op wat de zin is van deze gebeurtenis en meestal is dat een vraag naar de zin van het eigen leven. Verlies van een dierbaar persoon, bijvoorbeeld, kan deze vraag oproepen, maar ook een ernstige ziekte of handicap [Rouw]. Wanneer wandelen in de natuur iemands passie is, maar een verlamming na een beroerte dit onmogelijk maakt, moeten in het zinsysteem wijzigingen aangebracht worden om de ontstane levenssituatie als zinvol te blijven ervaren.  Bijzondere aandacht is nodig voor mensen in  zorginstellingen. Zijn er voldoende mogelijkheden om (nieuwe) doelen te formuleren en na te streven?

De meeste mensen slagen er goed in om met het ouder worden hun leven als zinvol te blijven ervarenom nieuwe doelen te stellen en acties te ondernemen om deze doelen te bereiken.. Wanneer men daar echter niet in slaagt, kunnen er depressieve gevoelens ontstaan en eventueel ervaringen van zinloosheid optreden. Ondersteuning kan nodig bij het zoeken naar nieuwe doelen of bronnen, of bij het verder aanspreken van bestaande bronnen.